Thijs Avatar

StemWijzer wint verkiezingen

De laatste weken was Nederland in de ban van de verkiezingen. Inmiddels is de confetti bij D66, VVD, FvD en Volt neergedaald en begint bij de partijen op de linkerflank de kater weg te trekken. Tijd om de balans op te maken. Niet over de zetelverdeling, maar over de kieshulpen die de Nederlandse kiezer de laatste weken hebben bijgestaan, en de StemWijzer in het bijzonder.

Nog nooit waren er zo veel kieshulpen, en nog nooit zijn er zoveel StemWijzers ingevuld: 7,8 miljoen keer. Dat is een miljoen keer meer dan bij de vorige Tweede Kamerverkiezingen van 2017, en drie keer meer dan die andere populaire kieshulp, het KiesKompas.

Het is het resultaat van een jaar lang plannen maken, ontwerpen, bouwen, tweaken en finetunen. Samen met de technische afdeling van ProDemos werkten we aan een volledig vernieuwde StemWijzer. Wat hebben de wijzigingen betekend voor al die miljoenen gebruikers?

Nieuwe partijen krijgen kans dankzij StemWijzer

Er deden 30 partijen mee aan de StemWijzer - het was misschien wel dé mogelijkheid voor kleine partijen om zich te laten zien aan een groot publiek. Twitter liep over van verraste kiezers die partijen bovenaan zagen eindigen waar ze nog nooit van hadden gehoord.

Toeval of niet: er kwamen nog nooit zoveel partijen in de Tweede Kamer. Dat brengt ons op:

Wat is volt

Stemhulpen helpen 25% van de kiezers aan hun keuze

Ipsos onderzocht in opdracht van de NOS op basis waarvan kiezers hun stem baseren. Bij een kwart van de kiezers speelde een stemhulp (Stemwijzer, Kieskompas of een andere website) een grote rol bij de keuze voor een partij. Een kwart van de kiezers geeft aan dat kieshulpen een grote rol hebben gespeeld bij hun keuze - daarmee zijn ze bijna net zo invloedrijk als de lijsttrekkers, die 30% voor hun rekening nemen.

Gebruikers zochten en vonden verdieping

Het bieden van stemhulp is eigenlijk een bijproduct van wat de StemWijzer echt beoogt: mensen laten nadenken over hun partijkeuze. In 2012 konden voor het eerst de meningen van alle partijen bij alle stellingen worden bekeken. Het ontwerp is sindsdien twee keer herzien, waardoor gebruikers nu veel beter de weg vinden naar die verdieping: er werd 41,1 miljoen keer doorgeklikt naar achtergrondinformatie of de partijenstandpunten bij een stelling.

De ‘shootout’ hielp 2,6 miljoen gebruikers bij het aanscherpen van hun keuze

Lekker is dat: partijen die gelijk bovenaan eindigen in je StemWijzer. Weet je nog niet welke partij het beste bij je past. Daarom is een nieuwe functie gebouwd waar bij een bijna gelijke eindstand de mogelijkheid wordt geboden om twee partijen te vergelijken met een drie- of vijftal scherpe kwesties.

2,6 miljoen gebruikers (33%) van de StemWijzer gebruikten deze ‘shootout’ om hun keuze aan te scherpen. Hoewel het lastig statistisch is te bewijzen, lijkt het erop dat de shootout echt heeft bijgedragen aan een scherper stemadvies.

Stemwijzer mockup

De StemWijzer is gebruikt door écht iedereen

De nieuwe vormgeving van de StemWijzer is best brutaal: het diepblauw naast zwart, wit en subtiele grijstinten vormt een contrastrijk geheel. Dat is niet toevallig. De oude vormgeving was onvoldoende ingericht op slechtzienden. De StemWijzer is nu digitaal toegankelijk, zodat iedereen - van jong tot oud en van scherp- tot slechtziend - goed kan worden geholpen.

Slik voerde daarvoor in samenwerking met Stichting ABC en ProDemos een gebruikersonderzoek uit onder laaggeletterden. Naar aanleiding daarvan werden alle schermen nog eens flink herzien, zodat de StemWijzer qua vormgeving en taalgebruik ook op dit vlak voor iedereen goed is te gebruiken.

Niet veranderd: het algoritme

De berekening die de StemWijzer gebruikt om tot een resultaat te komen is als vanouds en eigenlijk heel simpel. Die berekening vindt bovendien plaats op de computer van de gebruiker en de uitslag wordt alleen gedeeld als de gebruiker daar toestemming voor heeft gegeven. Dat alles maakt de StemWijzer erg degelijk en veilig in gebruik. Op dit vlak dus niets opwindends: geen hackers, geen datalekken, geen overheidsinmenging.

De rol van Slik

Internetbureau Slik is een Rotterdams internetbureau dat weboplossingen bedenkt, ontwerpt en maakt. Slik maakt websites en webapplicaties, en is zelfverklaard marktleider in Nederland op het gebied van kieshulpen: naast de laatste drie StemWijzers maakte Slik de PartijenWijzer, de StemmenTracker, de StamcelWijzer, de KNGF CarriereWijzer en vele andere kieshulpen.

Ons team van specialisten staat bekend om de koppeling van keiharde, degelijke techniek aan goed ontwikkelde soft skills. Zo is gebruikersonderzoek standaard onderdeel van ieder project. Voor meer werk, zie ons portfolio.

Thijs Avatar

Thijs Leydens is mede-oprichter van Slik en begeleidt alweer zo’n twaalf jaar stagiairs en afstudeerders. Hij is binnen Slik verder verantwoordelijk voor creatieve, commerciële en personele zaken.